Wiatry w Grecji

19 03 2019

Przyjęło się mówić, że żeglowanie w Grecji, ze względu na duże odległości między wyspami i silne wiatry, wymaga od skippera i załogi większych umiejętności żeglarskich, niż np. żeglowanie w Chorwacji. W rzeczywistości wybrzeże Grecji to kilka mocno różniących się między sobą akwenów, wśród których są takie gdzie latem wieje mocno (np. Cyklady) i takie gdzie wiatry są znacznie słabsze (np. Morze Jońskie). Warto zatem, planując rejs w Grecji zapoznać się dokładnie z wiatrami.

Jakie wiatry czekają na żeglarzy w Zatoce Sarońskiej i Argolidzkiej.

Zacznijmy od Zatoki Sarońskiej i Argolidzkiej – bardzo popularnego rejonu wśród żeglarzy ze względu na sąsiedztwo Aten oraz szeroką ofertę czarterową. Wiatry na tym obszarze, szczególnie latem, łatwo przewidzieć.

Meltemi

Najbardziej charakterystycznym wiatrem w Grecji jest meltemi. Ten silny, suchy wiatr wieje bardzo regularnie od maja do października, zwykle z północy lub północnego zachodu.  Najmocniej w lipcu i sierpniu. Swoim zasięgiem obejmuje Morze Egejskie, aż po wybrzeże Turcji. Jego siła i kierunek różnią się w zależności od regionu.

W Zatoce Sarońskiej meltemi zaczyna wiać w lipcu, rozwiewa się w sierpniu i słabnie na początku września. Zwykle ma siłę 5-6B i wieje z kierunku północnego i północno-wschodniego. O ile silnie powiewa w Zatoce Sarońskiej czy na wschód od Poros, o tyle na wysokości wyspy Hydra meltemi zdecydowanie słabnie.  Gdy meltemi nie wieje, w Zatoce Sarońskiej pojawia się w połowie dnia wiatr z południa o sile 2-4B, który cichnie z nadejściem wieczoru.

Od czasu do czasu silne meltemi potrafi również dmuchnąć w Zatoce Argolidzkiej. Nie przekracza wtedy zwykle 5B. W wyjątkowych sytuacjach silne meltemi na wysokości Monemwasii i Przylądka Malea potrafi rozwiać się do 7B.

Bryza morska

W Zatoce Argolidzkiej dominującym wiatrem od czerwca do końca września jest bryza morska nazywana tutaj Bouka Doura. To przyjemny wiatr o sile 4-5B – idealny do żeglowania. Rozwiewa się około południa by ucichnąć w nocy. Zazwyczaj wieje ze wschodu lub południowego wschodu.

Wiatr katabatyczny (spadowy)

Innym typowym wiatrem występującym w Grecji jest wiatr spływający z pochyłości wzgórza tzw. wiatr katabatyczny (od greckiego słowa katabatikos – idący w dół), znany częściej jako wiatr spadowy. W Zatoce Sarońskiej nie występuje, ale w Zatoce Argolidzkiej są dwa miejsca narażone na jego występowanie  – Astros i Monemwasia. Wiatr spadowy może osiągać tu siłę 30-35 węzłów, choć zwykle jest słabszy. Wieje w nocy, z północnego zachodu, nieprzerwanie przez kilku godzin.

Inne zjawiska atmosferyczne występujące latem to burze. Ich nadejście sygnalizuje silny szkwał. Nie trwają one długo – zwykle kończą w ciągu godziny.

Sirocco

Poza sezonem, zimą i wiosną może powiać sirocco – suchy, gorący wiatr z kierunku od SE do SW. Łatwo go rozpoznać bo przynosi ze sobą piasek z Sahary, brudząc pokład i żagle. Mimo, że potrafi być bardzo silny nie trwa dłużej niż 10-12 godzin. Obejmuje swoim zasięgiem całe wybrzeże Grecji.

Podsumowując. Wiatry wiejące w Zatoce Sarońskiej i Argolidzkiej nie są zbyt silne i łatwo je przewidzieć. Polecamy ten region do żeglowania szczególnie w okresie letnim, kiedy pływanie po Cykladach może rodzić problemy.

Wiatry na Morzu Jońskim

W okresie od maja do końca września w północnej części Morza Jońskiego, od Korfu po Zakynthos, najbardziej popularny jest wiatr z kierunku zachodniego i północno-zachodniego. Zwykle zaczyna wiać około południa, osiąga siłę 2-5B i cichnie wraz z zachodem słońca. Rankiem może nas obudzić  lekki (1-2B) wiatr ze wschodu lub południowego wschodu.

Mistral

W lipcu i sierpniu na Morzu Jońskim może pojawić się trochę silniejszy wiatr z północnego i północno zachodniego kierunku zwany mistralem.  Zwykle gdy wiatr ma przybrać na sile, gęste, białe chmury w kształcie „cygar” pojawiają  się ponad szczytami gór. Żeglując w tym czasie po zawietrznej stronie wysp musimy uważać na silne podmuchy wiatru występujące szczególnie przy Lefkadzia, Itace, Kefalonii czy Zakyntos.

Czasami na Morzu Jońskim mogą również pojawić się wiatry spadowe. Pojawiają się zwykle wieczorem i cichną po kilku godzinach. Wieją z północnego wschodu i osiągają siłę 5-6B.

Poza sezonem, od listopada do kwietnia, wieją na tym obszarze wiatry zarówno z północy jak i południa.

Podsumowując: Morze Jońskie uważane jest za najbardziej spokojny akwen do żeglugi w Grecji. Rejon ten ograniczony z jednej strony lądem, z drugiej leżącymi dość gęsto wyspami, nie jest narażony ani na silne wiatry, ani na wysokie fale. Szczególnie polecamy go w miesiącach letnich, dla żeglarzy, którzy zaczynają żeglować w Grecji.

Wiatry na Cykladach

Dominującym wiatrem w okresie letnim na Cykladach jest cieszący się tutaj złą sławą meltemi. Zaczyna wiać już w czerwcu aby w kolejnych miesiącach: lipcu, sierpniu i wrześniu osiągnąć swoje apogeum. Cichnie dopiero w październiku. Zwykle osiąga siłę 5-6B, ale potrafi również powiać silniej, osiągając nawet 8B, paraliżując ruch promowy na wyspach. Gdy zaczyna wiać, nigdy nie wiadomo jak długo to potrwa. Zdarza się że cichnie po  2-3 dniach ale potrafi również wiać przez dwa tygodnie. Kierunek meltemi nie jest stały: w północnej części Cyklad wieje z północnego wschodu, w środkowej części Cyklad wieje z północy, a na Cykladach Południowych uderza z północnego zachodu. Na wyspach położonych na południowy zachód od Cyklad meltemi jest nieznacznie słabszy, niż na wyspach północnych i wschodnich.

Gdy wieje meltemi, pomiędzy wyspami mogą tworzyć się nieprzyjemne dysze i tam wiatr przybiera znacznie na sile. Warto również pamiętać o gwałtownych podmuchach wiatru spadającego z gór po zawietrznej stronie wysp. Podmuchy te mogą być znacznie silniejsze niż siła wiatru na otwartym morzu. Czasami porywom wiatru towarzyszą małe trąby powietrzne.

Meltemi w czerwcu i drugiej połowie września jest wyraźnie słabszy od wiatru wiejącego w lipcu i sierpniu. Zwykle osiąga wtedy siłę 4-5B i znakomicie nadaje się do żeglowania

Podsumowując: Cyklady polecamy doświadczonym żeglarzom, szczególnie wiosną i jesienią. Zdecydowanie odradzamy ten akwen w lipcu i sierpniu.

Jakie wiatry wieją na Dodekanezie

Latem najbardziej popularny wiatr na Dodekanezie to oczywiście meltemi, wiejący z kierunku północno-zachodniego i zachodniego. Meltemi zaczyna wiać tutaj w czerwcu aby przybrać na sile w miesiącach letnich i zakończyć się w październiku. Zwykle osiąga siłę 4-6B, wyjątkowo do 7B. Zwykle nie wieje codziennie, ale potrafi też wiać nieprzerwanie przez 5-10 dni. Siła wiatru w przesmykach pomiędzy wyspami może być znacznie większa niż na otwartym morzu. Gdy meltemi wieje przez wiele dni, na otwartym morzu między wyspą Astipalea i Karpatos potrafią powstać 2-3 metrowe fale.

Wiosną i jesienią wiatry na Dodekanezie wieją z kierunku południowo-wschodniego z siłą 2-4B, choć mogą czasami zdarzyć się silniejsze. To idealny czas na żeglowanie po tym akwenie. Zimą natomiast dominują wiatry z południowego wschodu, a czasami z południa lub północy.

Podsumowując: Meltemi na Dodekanezie latem jest słabszy niż na Cykladach. Mimo to rekomendujemy żeglowanie w tym rejonie w innych miesiącach niż lipiec i sierpień.

Wiatry w północnej Grecji

W okresie letnim meltemi wieje w Zatoce Thermaikos dość nieregularnie z kierunku północno-wschodniego. Na południu zatoki wiatr jest bardziej przewidywalny i osiąga tam siłę 3-5B, choć okazjonalnie może powiać nawet do 7B. Ten sam wiatr na półwyspie Halkidiki jest znacznie słabszy i wieje z siłą 2-4B.

Innym często spotykanym wiatrem  (gdy nie wieje meltemi) jest morska bryza z zachodu i wiatr południowo-zachodni. Zazwyczaj zaczyna wiać przed południem osiągając siłę 2-4B i przynosi idealne warunki do żeglowania. Cichnie dopiero o zmierzchu.

Vardas

Wiosną i jesienią wieją tutaj głównie wiatry z północy, choć może się również zdarzyć wiatr południowy. Zimą można na tym obszarze spotkać zimny, północno zachodni wiatr vardas. Wieje on od lądu wzdłuż rzeki Axios z siłą 6-8B. Pojawia się gdy ciśnienie atmosferyczne nad Europą Wschodnią jest wyższe niż nad Morzem Egejskim. Potrafi wiać zarówno dzień jak i tydzień. Przypomina występujący na Morzu Jońskim mistral.

Podsumowując: Żeglowanie w północnej Grecji, szczególnie wokół półwyspu Halkidiki, jest bezpieczne nawet w miesiącach letnich.

Sporady Północne a warunki wiatrowe

Meltemi na Sporadach Północnych wieje od czerwca do października z północnego wschodu. Nie jest ono tutaj zbyt silne, przynosząc żeglarzom idealne warunki do postawienia żagli. Nawet w lipcu i sierpniu, gdy meltemi wieje najmocniej, osiąga siłę 4-6B. Wiosną i jesienią dominują wiatry z kierunku północnego, ale zdarzają się również regularne wiatry z południa.

Podsumowując: Sporady północne to znakomity region do żeglowania również w lipcu i sierpniu. Warto pamiętać, że między wyspami wiatr często zmienia tu swój kierunek.

Wiatry na Sporadach Wschodnich

Od czerwca do października na Wschodnich Sporadach wieje meltemi. Najmocniej w lipcu i sierpniu gdy osiąga siłę 4-6B, wyjątkowo 7B. Wieje najczęściej z północy i północnego zachodu, choć na wyspie Limnos meltemi wieje z północnego wschodu. Ze względu na bliskie sąsiedztwo lądu, w tym wybrzeża tureckiego, meltemi może również wiać z północy, zachodu i wschodu.

Wiosną i jesienią najczęściej na Sporadach Wschodnich wieje wiatr południowy o sile 4-5B. Silne wiatry zdarzają się tu zimą szczególnie z kierunków południowo-wschodnich lub północno-wschodnich.

Podsumowując: Za wyjątkiem lipca i sierpnia Sporady Wschodnie to znakomity obszar do żeglowania. Gdy wieje meltemi, warto uważać na podmuchy wiatru po zawietrznej stronie takich wysp jak Samos, Ikaria lub Lesbos.