Patent żeglarski – wymagania, uprawnienia, wymiana

28 02 2019

W znacznej części krajów europejskich od osób pływających jachtami żaglowymi i motorowymi nie wymaga się posiadania patentów żeglarskich. Chętni mogą odbywać szkolenia i uzyskiwać certyfikaty kompetencji. Certyfikaty ISSA (International Sailing Schools Association) czy RYA (Royal Yachting Association). Inaczej jest jednak w Polce.

Uprawnienia żeglarskie w Polsce

W Polsce do prowadzenia jachtów żaglowych o długości powyżej 7,5 m oraz jachtów motorowych o mocy silnika ponad 10 kW wymagane są odpowiednie uprawnienia, potwierdzane patentem wydawanym przez Polski Związek Żeglarski lub Polski Związek Motorowodny i Narciarstwa Wodnego. Zasada ta nie dotyczy jachtów i barek turystycznych o długości poniżej 13 m, mocy sinika poniżej 75 kW, których prędkość ograniczona jest konstrukcyjnie do 15 km/h.

Obecnie w Polsce obowiązują trzy rodzaje dokumentów żeglarskich:

Patent żeglarza jachtowego

Wymagania

Ukończone 14 lat i zdany egzamin.
Odbycie szkolenia nie jest obowiązkowe.

Uprawnienia

Patent żeglarza jachtowego uprawnia jego posiadacza do prowadzenia jachtów żaglowych, które mogą być wyposażone w pomocniczy napęd mechaniczny:

• po wodach śródlądowych bez ograniczeń,
• po morskich wodach wewnętrznych oraz pozostałych wodach morskich w strefie do 2 Mm od brzegu w porze dziennej – jachtów o długości kadłuba do 12 m.

Patent jachtowego sternika morskiego

Wymagania

• ukończenie 18. roku życia,
• posiadanie stażu morskiego zdobytego w co najmniej 2 rejsach w łącznym czasie co najmniej 200 godzin żeglugi,
• zdany egzamin.

Odbycie szkolenia ani posiadanie patentu żeglarza jachtowego nie jest obowiązkowe.

Uprawnienia

Patent jachtowego sternika morskiego uprawnia jego posiadacza do prowadzenia jachtów żaglowych, które mogą być wyposażone w pomocniczy napęd mechaniczny:

• po wodach śródlądowych – bez ograniczeń,
• po wodach morskich – jachtów o długości kadłuba do 18 m.

Zobacz również >>> Szkolenie za stopień Jachtowego Sternika Morskiego

Patent kapitana jachtowego

Wymagania

• posiadanie patentu jachtowego sternika morskiego,
• staż morski po uzyskaniu patentu jachtowego sternika morskiego w wymiarze 1200 godzin żeglugi w minimum 6 rejsach, w tym 400 godzin samodzielnego prowadzenia jachtu o długości kadłuba powyżej 7,5 m oraz co najmniej jeden rejsu powyżej 100 godzin żeglugi na jachcie o długości kadłuba powyżej 20 m i jednego rejsu powyżej 100 godzin żeglugi po wodach pływowych z zawinięciem do co najmniej dwóch portów pływowych.

Uprawnienia

Patent kapitana jachtowego uprawnia posiadacza do prowadzenia jachtów żaglowych, które mogą być wyposażone w pomocniczy napęd mechaniczny po wodach śródlądowych i morskich.

Wzory patentów żeglarskich

Wymiana starych patentów na nowe

Patenty żeglarskie wydane przed 2012 r. zachowują ważność w zakresie nadanych im uprawnień. Warto jednak wymienić stary patent na nowy, ponieważ nowy daje wyższe uprawnienia niż stary.

Jakie nowe patenty otrzymamy na podstawie starych?

• Patent żeglarza jachtowego wymieniany jest na nowy patent żeglarza jachtowego.
• Patent sternika jachtowego lub jachtowego sternika morskiego na nowy patent jachtowego sternika morskiego.
• Patent jachtowego kapitana żeglugi bałtyckiej lub kapitana jachtowego na nowy patent kapitana jachtowego.

Posiadając patent żeglarski, możesz otrzymać patent motorowodny, i odwrotnie

Osoby posiadające uprawnienia jachtowego sternika morskiego i kapitania jachtowego posiadają odpowiednio uprawnienia do uprawiania turystyki wodnej odpowiadające uprawnieniom motorowodnego sternika morskiego i kapitana motorowodnego. Tyle teoria. W praktyce, aby uniknąć problemów prowadząc jacht motorowy, należy wystąpić o wydanie patentu motorowodnego. W tym celu należy wygenerować wniosek (https://patenty.pzmwinw.pl/), a następnie wydrukować go, podpisać i złożyć do biura Polskiego Związku Motorowodnego i Narciarstwa Wodnego wraz z następującymi załącznikami:

• kserokopia patentu żeglarskiego potwierdzona za zgodność z oryginałem przez Polski Związek Żeglarski w Warszawie lub notariusza,
• zdjęcie o wymiarach 3,5 cm x 4,5 cm (fotografia nie może być zeskanowana),
• dowód opłaty za wydanie patentu.

Analogicznie, posiadając patent motorowodnego sternika morskiego lub kapitana motorowodnego oraz dodatkowo patent żeglarza jachtowego możesz otrzymać odpowiedni patent żeglarski jachtowego sternika morskiego lub kapitana jachtowego.

W celu uzyskania lub wymiany patentu żeglarskiego wymagane są następujące dokumenty

• Wypełniony formularz wniosku o wydanie patentu, wygenerowany za pomocą generatora wniosków (https://patenty.pya.org.pl/),
• zdjęcie o wymiarach 3,5 cm x 4,5 cm (fotografia nie może być zeskanowana),
• oryginał patentu żeglarskiego lub kserokopia patentu żeglarskiego potwierdzona „za zgodność z oryginałem” przez właściwy okręgowy związek żeglarski lub notarialnie uwierzytelniona kopia dokumentu,
• kopia dokumentu upoważniającego do skorzystania ze zniżki 50% za wydanie patentu (dotyczy uczniów i studentów do 26 lat z ważną legitymacją),
• kopia dowodu osobistego lub aktu małżeństwa (dotyczy osób, które zmieniły nazwisko),
• kopia dowodu opłaty za wydanie nowego patentu żeglarskiego.

Zobacz również >>> Jakie uprawnienia należy posiadać w Chorwacji?

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Sportu i Turystyki z 9 kwietnia 2013 r. w sprawie uprawiania turystyki wodnej (Dz.U. 2013 poz. 460).

Adresy związków sportowych wydających patenty

Polski Związek Żeglarski
al. ks. J. Poniatowskiego 1
03-901 Warszawa
PGE Narodowy

Polski Związek Motorowodny i Narciarstwa Wodnego
ul. Nowogrodzka 40
00-691 Warszawa