Sporady Północne – żeglujemy w Grecji

02 03 2023

Następny region żeglarski Grecji, na który Was zapraszamy, to Sporady Północne, cieszące się z roku na rok coraz większą popularnością.

Wyspy nie są mocno oddalone od siebie, więc łatwo znajdziecie schronienie, gdyby gwałtownie zmieniła się pogoda.

Sporady Północne to ciekawy i bardzo zróżnicowany krajobrazowo akwen. Wyspy są pełne zieleni, porastają je liczne lasy iglaste i gaje oliwne, a Skopelos, jedna z wysp archipelagu, jest chyba najbardziej z nich wszystkich zielona.

Ciekawostka: To na Skopelos nakręcono znany na całym świecie film Mamma Mia!

Dodatkowym atutem wysp tego regionu są skaliste, klifowe brzegi z licznymi ukrytymi plażami w małych zatoczkach. Białe urwiska w połączeniu z błękitem morza i zielenią drzew tworzą niesamowitą scenerię.

Bardzo ładne są miasteczka Sporad z białymi domami pokrytymi czerwoną dachówką, a uroda portu Skopelos na każdym zrobi wrażenie podczas wpływania.

Planujesz czarter jachtu w Grecji? Te informacje mogą Cię zainteresować…

Czarter jachtów w Grecji

Ogólne informacje

Sporady Północne składają się z 24 wysp i wysepek, z których tylko pięć jest zamieszkałych na stałe.

W skład tego archipelagu wchodzą wyspy: Skiathos, Skopelos, Alonissos, Kyra Panaghia, Ghioura, Psathoura, Piperi, Peristera, Skandzoura i, sporo od nich oddalona, ale należąca również do Sporad, wyspa Skyros. Akwen jest zdecydowanie mniejszy niż na przykład pobliskie Cyklady i tygodniowy rejs powinien wystarczyć na pobieżne poznanie Sporad.

Greckie słowo sporadades oznacza rozrzucone, od niego archipelag wziął swoją nazwę.

W odległych czasach wyspy były przedłużeniem półwyspu Pelion i nadal widać wyraźne podobieństwo ukształtowania terenu.

Najpopularniejszą wyspą Sporad Północnych jest Skiathos, będąca główną bazą firm czarterowych w tym rejonie. Wyspa jest popularnym miejscem wypoczynku dla turystów, głównie Brytyjczyków. Jeśli lubicie rozrywkowe miejsca z pubami, klubami i dyskotekami, to Skiathos będzie dla Was wymarzonym miejscem.

Pozostałe wyspy Sporad – Skopelos i Alonnisos są zdecydowanie spokojniejsze i mniej oblegane, głównie dlatego że nie ma tam lotnisk.

Prawie 50 mil na południe od Skiathos leży największa wyspa Sporad Północnych – Skyros. Ta piękna i najmniej znana wyspa archipelagu zachowała najwięcej z tradycyjnego greckiego charakteru. Wielu żeglarzy zaskakuje tutejsza marina, która, jak na tak małą i rzadko odwiedzaną wyspę, jest ewenementem w Grecji. Nie wiemy, kto był pomysłodawcą pryszniców w dyskotekowym klimacie (muzyka, kolorowe światła i bańki mydlane), ale obrosły one już wśród żeglarzy legendą.

Mniejsze wyspy – Kyra Panaghia, Ghioura, Skandzoura, Psathoura i Peristera są bezludne. Do wyspy Piperi nie wolno się nawet zbliżać, gdyż jest to ścisły rezerwat przyrody.

Pamiętajcie, że Alonnisos i pobliskie Peristeri, Kyra Panaghia, Ghioura, Skandzoura, Piperi i Psathoura leżą na terenie Morskiego Narodowego Parku Sporad Północnych (National Marine Park of Alonnisos Northern Sporades NMPANS), który jest aktualnie największym w całej Europie morskim obszarem chronionym (jego powierzchnia obejmuje 2260 km2). Został utworzony w 1992 roku, głównie w celu ochrony foki śródziemnomorskiej (łac. Monachus Monachus).

Jest to też niezwykły obszar dla ptaków. Żyją tu zagrożone wyginięciem pelikany kędzierzawe i czubate, sokół skalny i mewa śródziemnomorska. Na Ghiourze natomiast żyje endemiczny gatunek kozy, pokrewny z kreteńską kozą Kri Kri. Na Piperi jeszcze kilkadziesiąt lat temu zamieszkiwała prastara, zdziczała rasa wołów. Warto również wspomnieć, że w wodach parku spotkać można jedne z największych w morzu egejskim stada delfinów.

Wyspy Kyra Panaghia i Skandzoura są własnością autonomicznego terytorium Góry Athos i – dzięki ograniczonej działalności ludzkiej – zachowały się w stanie niemal nienaruszonym.

Dziś na tych wyspach nie ma już mnichów. Ostatni zmarł na Kyria Panaghia w 1984 roku, jednak klasztory są praktycznie cały czas gotowe na ich przyjęcie. Mieszkańcy wysp Gioura i Piperi, należących też niegdyś do państwa mnisiego, zostali wymordowani przez piratów i wyspy te do dziś są niezamieszkałe.

Skandzoura natomiast kryje cenne marmury, ale po utworzeniu parku narodowego nie ma możliwości ich eksploatowania.

Na wyspie Psathoura znajduje się jedna z największych latarni morskich na Morzu Egejskim (prawie 30 m wysokości).

Informacje praktyczne dotyczące żeglowania po wodach Morskiego Narodowego Parku znajdziecie w artykule o wyspie Alonnisos.

Informacje praktyczne

Sporady Północne to bardzo ciekawy akwen dla żeglarzy, głównie ze względu na piękne krajobrazy, czyste wody i nie tak silne jak na pobliskich Cykladach wiatry.

Wspomniana już wcześniej, największa wyspa archipelagu – Skiathos jest główną bazą firm czarterowych, więc port jest bardzo zatłoczony. W weekendy, kiedy następuje wymiana załóg, prywatne jachty nie mają tam czego szukać.

Od pewnego czasu bardzo rozrasta się baza czarterowa w porcie Volos. Nie leży on co prawda na terenie Sporad Północnych, jednak jego bliskość i duża oferta czarterów spowodowała, że włączyliśmy opis portu i zatoki do opisu Sporad.

Jak dostać się do Volos

Samolotem bezpośrednio do Volos.

W Volos jest lotnisko, jednak obsługuje ono bardzo mało lotów. Z tego, co udało nam się ustalić, bezpośrednie loty są z Londynu, ale tylko w sezonie. Lotnisko Volos nie ma bezpośrednich połączeń z Atenami, a tylko z Kretą i Rodos.

Samolotem na Skiathos i dalej promem do portu Volos.

Na Skiathos istnieje dużo więcej połączeń, niż do Volos – samoloty rejsowe, połączenia czarterowe lub loty z przesiadką w Atenach.

Samolotem do Aten i dalej pociągiem, autobusem lub busem, ew. wynajętym samochodem.

Lotnisko
w Atenach oddalone jest o ok. 450 km od portu w Volos.

Pociągi wyjeżdżają ze stacji Athens Larissa Station (https://www.hellenictrain.gr/en). Przesiadka w Larisie; koszt biletu to ok. 20-30 EUR.

Autobusy odjeżdżają z dworca KTEL Losion, terminal B (https://theroute.gr/4470-2); bilet kosztuje 30-40 EUR.

Wynajęcie busa z kierowcą to koszt od ok. 45 EUR/os. w jedną stronę. Wynajęcie busa dla 9 os. na tydzień (bez kierowcy) to koszt od ok. 650 EUR, ale trzeba doliczyć jeszcze koszt paliwa, opłaty za autostrady i parking na miejscu (ok. 220 EUR). Można wziąć też dwa samochody osobowe, od ok. 150 EUR za jeden samochód.

Samolotem do Thesalonik, dalej podobnie jak z Aten.

To lepsza opcja, gdyż lotnisko w Thesalonikach oddalone jest o ok. 200 km od Volos i bilety lotnicze do Thesalonik są tańsze, niż do Aten.

Pociągi wyjeżdżają ze stacji Thesaloniki (https://www.hellenictrain.gr/en). Przesiadka w Larisie; koszt biletu to ok. 10-15 EUR.

Autobusy odjeżdżają z dworca Thesaloniki KTEL Station (https://theroute.gr/4470-2/); bilet kosztuje 15-25 EUR.

Wynajęcie busa z kierowcą to koszt od ok. 25 EUR/os. w jedną stronę. Wynajęcie busa dla 9 os. na tydzień (bez kierowcy) to koszt od ok. 650 EUR, ale trzeba doliczyć jeszcze koszt paliwa, opłaty za autostrady i parking na miejscu (ok. 160 EUR). Można wziąć też dwa samochody osobowe, od ok. 150 EUR za jeden samochód.

Samochodem z Polski.

Jechaliśmy niedawno samochodem z Polski – to jakieś 20 godzin jazdy non stop (od południowej granicy Polski), z krótkimi postojami. Przy obecnych cenach paliwa, to niezbyt tania opcja, ale jadąc busem i dzieląc koszty na 9 osób, może okazać się tańsza niż samolotem. Plusem jest nielimitowana ilość bagażu, chociaż przy 9 osobach też trzeba kontrolować wagę. W sezonie musicie liczyć się z kolejkami na granicach węgiersko-serbskiej, serbsko-macedońskiej i macedońsko-greckiej. Jest też możliwość jazdy przez Rumunię i Bułgarię, teoretycznie bez przejść granicznych, ale drogi są tam gorsze i przejazd trwa dłużej.

Jak dostać się na Skiathos

Najwygodniej dolecieć samolotem. W sezonie na Skiathos jest dość dużo połączeń (samoloty rejsowe, połączenia czarterowe lub z przesiadką w Atenach). Nie mamy jeszcze informacji o lotach bezpośrednich z Polski; musicie sprawdzać u popularnych przewoźników.

Teoretycznie większość propozycji dostania się do Volos można zastosować przy Skiathos, gdyż z Volos na Skiathos jest dużo połączeń promowych.

Warunki pogodowe na Sporadach Północnych

W sezonie na Sporadach Północnych panują zwykle dobre warunki dla żeglarzy. Średnia temperatura powietrza waha się od 25 do 30 stopni w ciągu dnia i 20-25 w nocy. Temperatura wody wynosi ok. 25 stopni.

Przeważają wiatry z północnego zachodu i z zachodu, które wieją z siłą ok. 3-4 stopni Bouforta. Pamiętajcie, że tu również wieje meltemi, jest ono jednak często słabsze, niż to występujące w pozostałych regionach Morza Egejskiego. Oczywiście nie wolno wam lekceważyć tego akwenu, gdyż i tutaj zdarzają się bardzo silne wiatry oraz spore fale.

W sezonie letnim opady deszczu są raczej rzadkie, jednak już we wrześniu jest ich więcej. Od kilku lat Sporady nawiedzają srogie zimy z opadami śniegu. W 2017 roku napadało ponad 1 metr śniegu, który całkowicie sparaliżował wyspę.

Trasy rejsów Sporady Północne

Poniżej przedstawiamy kilka propozycji tras w tym regionie.

Tygodniowa trasa rejsu start i meta: Skiathos

Tygodniowa trasa rejsu start i meta: Volos

Dwutygodniowa trasa rejsu start i meta: Skiathos

Dwutygodniowa trasa rejsu start i meta: Volos

Tygodniowa trasa rejsu one-way Volos – Lavrio

Tygodniowa trasa rejsu one-way Skiathos – Lavrio

Tygodniowa trasa rejsu one-way Lavrio – Volos

Tygodniowa trasa rejsu one-way Lavrio – Skiathos

Autorzy: Elżbieta i Piotr Kasperaszek

Od 25 lat przemierzają Grecję jachtem i nie tylko. Autorzy 7 przewodników żeglarskich o Grecji, w tym jeden „242 miejsca w Grecji, które można zobaczyć, żeglując” adresowany nie tylko dla żeglarzy oraz książki kucharskiej o kuchni greckiej. Przez wiele lat publikowali artykuły w Żaglach i Jachtingu. Pierwszy przewodnik – „Grecja, najlepsze trasy dla żeglarzy” uzyskał dwie prestiżowe nagrody: Nagrodę im. Leonida Teligi za rok 2015 oraz Nagrodę Magellana, za najlepszy przewodnik za rok 2015. Przewodnik „242 miejsca w Grecji, które można odwiedzić, żeglując” został w tym roku wyróżniony przez Magazyn Literacki KSIĄŻKI, w kategorii – najlepsze publikacje turystyczne 2022 roku.